Adolf Gancwol Siedlce muzeum domena www.gancwol.pl

http://allegro.pl/adolf-gancwol-siedlce-muzeum-domena-www-gancwol-pl-i2873899936.html

www.gancwol.pl

Adolf Hubert Gancwol (Ganzwohl)-Ganiewski urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej 27 grudnia 1870 roku. Matka Maria, ojciec Herman Gancwol. Fotograf i działacz społeczny, autor setek zdjęć dokumentujących historię Siedlec oraz innych miejscowości.

O jego biografii nie posiadamy zbyt wiele źródeł. Działał w Siedlcach od 1895 roku. Prowadził tu zakład fotograficzny przez wiele lat. Budynek, w którym się mieścił zachował się do dnia dzisiejszego. Niestety został kilka lat temu sprzedany przez władze miasta osobie prywatnej mimo swojego historycznego znaczenia dla dziejów Siedlec. Właściwie był to ostatni obiekt związany z działalnością ważnej postaci historycznej. Pracownia Gancwola mieściła się przy ul. Ogrodowej 29. Dziś jest to ul. Sienkiewicza 33.

Gancwol ożenił się z Emilią pochodzącą z rodziny ewangelickiej. Po ślubie ochrzcił się a także zmienił nazwisko na Ganiewski. Nie oznaczało to jednak zerwania z tradycją żydowską. Nie znamy daty konwersji Gancwola. Poza działalnością fotograficzną Gancwol brał aktywny udział w życiu Siedlec. Był kierownikiem letniego kina, do którego zapraszał dzieci z ubogich rodzin na darmowe pokazy. Finansował również sierociniec. Był także członkiem Siedleckiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu. Angażował się w działalność oświatową. Był sekretarzem Koła Przyjaciół Akademika Polskiego. Fundował stypendia dla utalentowanych uczniów.

Nadeszła wojna. Konwersja na chrześcijaństwo nie uchroniła Gancwola przed losem tysięcy siedleckich Żydów. 17 000 trafiło do obozu w Treblince. 1 kwietnia 1942 Gancwol-Ganiewski został przez Niemców osadzony w siedleckim getcie. Zamieszkał przy ulicy Asłanowicza 38. Zezwolono mu jednak codziennie opuszczać dzielnicę żydowską, aby mógł dalej prowadzić zakład. 22 sierpnia 1942 został wywieziony do Treblinki, gdzie został zamordowany.

Gancwol nie ograniczał się do fotografii portretowej. Fotografował ważne uroczystości, architekturę Siedlec i okolic, mieszkańców miasta . Specjalizował się zwłaszcza w zdjęciach grupowych - policjantów, strażaków, żołnierzy, a także uczniów kończących siedleckie szkoły. To wyjątkowe źródło dla badań historycznych. Zdjęcia charakterystycznych budynków Gancwol wydawał w formie pocztówek. Bardzo  licznie zachowały się do czasów obecnych. „Pozostałe fotografie z archiwum przetrwały wojnę tylko dzięki jego uczennicy Ludmile Rudeckiej, która wraz z mężem prowadziła po śmierci Ganiewskiego zakład przy Sienkiewicza 33, aż do 1980. W tymże roku przekazała całe archiwum zakładowe - ponad 900 ocalałych szklanych negatywów Muzeum Okręgowemu (obecnie Muzeum Regionalne) w Siedlcach. Spośród wszystkich zakładów fotograficznych działających w Siedlcach przed wojną (było ich około siedmiu) zachowało się tylko archiwum Gancwola. Wszystkie zachowane zdjęcia wykonane są przed 1940 r. Zdjęcia z okresu okupacji uległy zniszczeniu, gdyż wykonane były na celuloidzie”